Ludzie

/
0 Komentarze
Autorką Pomnika Pamięci o Zagładzie Romów jest Małgorzata Mirga-Tas (ur. 1978 r.). Zajmuje się rzeźbą, malarstwem, ilustracją, projektuje i ręcznie wykonuje biżuterię. Podczas studiów na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych zaczęła eksperymentować z tekturą jako materiałem rzeźbiarskim. Jej tekturowe rzeźby, oprócz charakterystycznej formy często nawiązują tematem do wątków kultury romskiej.  Prace malarskie są najczęściej połączeniem technik malarskich i kolażowych, dzięki czemu emanują żywą kolorystyką, mocnym konturowym rysunkiem i ornamentalną, patchworkową formą. Zazwyczaj przedstawia w nich życie codzienne Romów. Inspiracją jest najbliższe otoczenie: sąsiedzi, rodzina lub wizyta na innych osiedlach romskich.

Artystka podkreśla, ze najważniejszą inspiracją są dla niej romskie korzenie i miejsca, w których żyją Romowie. Jej prace mimo abstrakcyjnych i w pewnym sensie dekoracyjnych form, sugerują silne powiązanie ze światem rzeczywistym. 

W 2009 r. wraz w Bogumiłą Delimatą i Krzysztofem Gilem zorganizowała w tarnowskim Muzeum Etnograficznym wystawę pod nazwą Romani Art, która stała się wizytówką tej trójki romskich artystów. Od 2010 r. organizuje w Czarnej Górze pod Tatrami, gdzie mieszka coroczny międzynarodowy romski plener artystyczny Jaw Dikh! (rom. 'Chodź, Zobacz!'), dla romskich i nieromskich artystów. Założyła też fundację pod ta sama nazwą. Jest również aktywna na polu edukacyjnym organizując min. integracyjne warsztaty plastyczne dla dzieci romskich i polskich. Realizuje cykliczny projekt Romski Pstryk – warsztaty fotografii otworkowej dla  romskich dzieci organizowane na romskich osiedlach. 

W 2014 r. była współorganizatorką wystawy poświęconej zagładzie Romów w czasie II wojny światowej pt. Zalikierdro Drom (rom. 'Przerwana Podróż'). Praca którą zaprezentowała przedstawiała opuszczony wóz cygański, pozostawiony w lesie, jako alegorię bestialskich egzekucji dokonanych przez nazistów na całych rodzinach romskich. W roku 2015 została laureatką Biennale Malarstwa w Bielsku-Białej Bielska jesień.

Małgorzata Mirga-Tas - mirgagosia(at)gmail.com


***

Pomysłodawcą i organizatorem Międzynarodowego Taboru Pamięci Romów jest Adam Bartosz, wieloletni dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie. W strukturach Muzeum zorganizował on szesnaście edycji Taboru (od 1996 r.). Od 2008 r. w projektach mniejszościowych (głównie romskich i żydowskich) pomaga mu Natalia Gancarz, a od 2014 do 2016 r. także Kamila Jasiak. 

Z idei taborowania (wędrówka, pamięć, wspólnota) wyłonił się pomysł na Małopolski Szlak Martyrologii Romów, który został wytyczony trasami Taboru Pamięci. W 2010 r. Adam Bartosz wydał przewodnik pod tymże tytułem. Z kolei Natalia Gancarz opracowała wystawę planszową, opartą o przewodnik Bartosza oraz własne badania archiwalne i terenowe.

Początkiem 2016 r. muzealna nieformalna grupa ds. mniejszościowych rozpoczęła projekt Na bister (rom. 'nie zapomnij'), finansowany ze środków Ministra Kultury, mający na celu skatalogowanie upamiętnionych miejsc zbrodni wojennych na Romach w Polsce i okolicznych krajach, co jest zresztą domknięciem ich długotrwałych zainteresowań.

Adam Bartosz i Natalia Gancarz działają również w Komitecie Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej, w ramach którego powstała niniejsza strona, mająca charakter edukacyjny i prezentująca historię Pomnika Pamięci o Zagładzie Romów w Borzęcinie Dolnym oraz jego kolejne losy po dewastacji, mającej miejsce w nocy z 21 na 22 kwietnia 2016 r.

Adam Bartosz - adam(at)muzeum.tarnow.pl
Natalia Gancarz - natalia(at)muzeum.tarnow.pl

Brak komentarzy:

Obsługiwane przez usługę Blogger.